Kendi Kendine Buyuyen Bebekler: BLW ve Bebeklerde Isaret Dili
Merhaba,
Bugun son zamanlarda moda olan
bebeklerin beslenme sekli ‘’Baby - Led Weaning’’den bahsedecegim. Bebek Onderliginde
Beslenme. Gill Rapley ve Tracey Murkett’in bilrikte cikardiklari ve BLW’nin
oncusu ‘’Baby- Led Weaning The Essential Guide to Introducing Solid Foods and
Helping Your Baby to Grouw Up a Happy Confident Eater’’ kitabindan notlarimi ve
de Juliet’i neden bu sekilde ek gidaya baslatmayi sectigimizi paylasacagim.
BLW, Ingiltere’de ortaya cikmis bir
akim. Bebegin verdigi isaretleri takip edip, onun onderliginde ilerlettiginiz
bir beslenme sekli. Besleme sekli diyemiyorum cunku bebegi siz beslemiyorsunuz.
Geleneksel bebek beslemenin tam tersi,
bebekler kendilerini besliyorlar. Her ne kadar bircok ulkede artik cocuklar 4
aylik oldugunda ‘’tattirabilirsiniz, tatlara alissin. Yok elinizdekinden ister,
siz yerken onun da cani ceker,’’ gibi sozler soylense de ilk 6 ay bebeginizin
anne sutunden/ formul mamadan baska bir besine ihtiyaci yok. Juliet 4 aylik
oldugunda, hemsire ‘’Sizin yediginizden isteyebilir, verebilirsiniz,’’ gibi bir
yere baglanmayan bir tavsiyede bulunmustu. Ben de ‘’Daha once yemedigi, hatta
yemek yemenin ne oldugunu; anne sutunden baska bir seyi bilmeyen bu bebek,
nasil benim yedigim yemegi isteyebilir?’’demistim. 3. Aydan sonra bebekler anneden
uzaklasip, dunyayla iletisim kurmaya basliyor. Siz gulumsuyorsunuz, o
gulumsuyor. Ne yapiyorsaniz onu kopyalamaya calisiyor. Bu, sizin yediginizden
onun da cani cekiyor demek asla degil!
Bebeginiz
6 aylik oldu, kendi basina, desteksiz oturabiliyor, disi var ya da yok onemli
degil; doktorunuza danismaniz gereken herhangi bir rahatsizligi yoksa BLW’ye
baslayabilirsiniz. BLW diyor ki, ‘’Ac agzini cocugum ucak geliyor,’’ artik yok.
Pure yapmak icin aldiginiz o makinalara gerek yok. Catalla ezip, plastik
kasikla yedirmek yok. Aslinda isin ozu, cocugu yedirmek yok. Siz kendiniz icin
ne pisidiyseniz cocugunuz da onu yiyor. Birlikte ailecek yemek yeme saatleriniz
var. Sizi kopyalayan cocuk, sizinle birlikte yemegini yiyor. Yemek yemek cocuk icin bir zorunluluk
degil. 1 yasina
kadar anne+formul mama ana besin kaynagi. 1 yasina kadar cocuk
kendini doyurmayi ogreniyor. 9 aylik, catal – kasik kullanip kendini besleyen
bebekler gorurseniz sasirmayin!
Onceligimiz bebege dunyada
biberondan/ memeden baska beslenme sekli oldugunu tanitmak. Ona yol gostermek.
Bak cocugum bu haslanmis havuc. Dokun bakalim.
Kaygan degil mi? Elinden kaymasini istemiyorsan daha saglam tutmalisin. Ben senin
icin havucu tutabilecegin boyutta kestim, hatta koselerden tirtikli kestim ki
elinden kolay kaymasin. Senin daha parmaginin ucuyla tutup alma (pinching)
yetenegin gelismedi. Bu yuzden simdilik sana yardimci oluyorum. Havucun tadina
bakman icin onu senin agzina sokmama gerek yok. Cunku sen bu yasinda her seyi
agzina sokarak ogrenmeye calisiyorsun zaten. Havucu al dante denilen seviyede
pisirdim. Ne sert ne yumusak. Sen birkac kere tutmaya calisacaksin, o havuc
kayacak dusecek. Ben sana yenisini verecegim. Sinirleneceksin. Agzini bulmaya
calisacaksin. Bulacaksin da. Isirmaya calisacaksin havucu, buyuk bir parca
koparirsan dilinin cok guzel bir refleksi var! geri itecek buyuk parcalari. Hop! Ilk
parca midene gitti bile. O kisim biliyorum pek umrunda degil, sen simdilik
isirmanin ve emmenin pesindesin. Iyi eglenceler!
-
Herhangi bir yemek vermeden once bebeginizin karninin
tok oldugundan emin olun. Cunku BLW baslangicinda vereceginiz hicbir urun onun
karnini doyuramayacak. Karni doymadikca daha da sinirlenecek. Karnini sutle
doyurun ve onune oynayip inceleyebilecegi, tanisacagi yeni oyuncagi/ sebzeyi
koyun.
-
Ayni sekilde tabii ki uykusu olan, genellikle huzursuz
bir donem geciren (atak haftasi, dis cikarma, hastalik vb gibi) bebekleri de
BLW’ye zorlamamak gerek. Oynasin, istemiyorsa da zorlamayin.
-
Bebeginize once sebze verin. Brokoli, havuc,
salatalik, patates gibi sebzelerle baslayabilirsiniz. Meyve verilmesi
onerilmiyor. Cunku sekerli bir seyden sonra sekeri az bir besin yemek
istemeyebilirler. Zaten sekere de pek ihtiyaclari yok.
-
Verdiginiz sebzenin isaret parmaginiz kadar uzunlukta
olduguna emin olun. Verdiginiz herhangi bir besini uzunlamasina kesin. Brokoli baslamak icin ideal bir sebze cunku bir
sapi var.
-
Verdiginiz sebzeyi haslayabilirsiniz (al dante) ya da
firinda kizartabilirsiniz. Haslanmis sebzeler ellerinden kayabiliyor, kizarmislari
incelemeleri daha uzun suruyor.
-
Elma, armut, avokado, mango, patates gibi urunleri
kabuklariyla verebilirsiniz. Elden kaymasini engeller.
-
Her seferinde bir
besin verin. Hem alerji icin 3 gun
kuralini takip etmek icin hem de birden fazla secenek sundugunuzda akillari
karisiyor ve cabuk sinirlenip, yorulabiliyorlar. Sayi olarak da birer birer
ilerleyin. Bir havuc. Bitirene kadar oynasin. Birden fazla hazirlayin tabii ki,
cunku surekli yere dusecek verdiginiz her sey.
-
Tuz, seker
yok.
-
Ilk aylar
beslenmesi icin degil, oynamasi ve tanimasi icin. Verdiginiz sebzenin ne
oldugunu soyleyin. Yemek yerken konusun. Bir yandan siz de yemeginizi yiyin. Yemek
yemenin hayatin bir parcasi oldugunu, bir ritueli, rutini oldugunu ogrensin.
(Bebeklerin rutinleri sevdiginden bahsetmistim.)
-
Surekli ayni
yerde yemegini yesin. Masada onun sandalyesine yer acin. Masada ailenin tum
fertleriyle bir yeri oldugunu bilsin. Yemege baslamadan once ellerini yikayin,
onlugunu takin. Bu rituelleri gerceklestirdikce bebek ilerleyen gunlerde yemek/
oyun saatinin geldigini ogrenmis olacak. Televizyon acik olmasin, dikkati
dagilmasin. Bu sebeple ayni yerde yemek yesin diyorum cunku mekan hatta aci
degistirirseniz bakacak yeni bir seyi olur, yemek yemekle ilgilenmez.
-
Yemek bittikten
sonra agzinda bir parca kalmadigindan emin olmak icin mama sandalyesinden kaldirmadan
once ona bakarak kendi agzinizi acin. Dilinizi cikarin. Sizi taklit edecektir. Agzinin
icine parmak sokarak bebege mudahale etmeyin, sevmeyecektir. Agzinda bir parca
kalmadigindan emin olunca mama sandalyesinden alabilirsiniz.
-
Elbette mama
sandalyesi disinda yemek yemesi gereken durumlar olacak. Bizim oldu mesela. Hatta
Juliet’i dik oturtmadigimiz icin bizi ornek almayin. (Asagida paylasacagim)
Mama sandalyesine oturmak yemek yemenin baslangici mesaji verebilir bebeginize.
Bizimkinin mesaji onlugunu takmak. Onlugu taktigimiz anda heyecan ve
sabirsizlik basliyor. 😊
Bebeginizin bogulmasindan korktugunuzu biliyorum. Bogulma riski kasikla
beslemede de var. Buradaki baglantida bogulma – ogurme arasindaki fark ve
yapilacaklar cok guzel aciklanmis. (Ingilizce)
Oguren bebege karsi panik yapmiyorsunuz. Onu izliyorsunuz,
sakinlestiriyorsunuz. Unutmayin, BLW bir yemekleri ve yemek yemeyi ogrenme
sekli. Ogurmeyle kendisinin basa cikmasini istiyoruz. Elinizi agzina sokarak
mudahale ederseniz onu da korkutursunuz. Ogurmek dilinin sahip oldugu bir
refleks, gelistirdikleri bir yetenek.
Biz bebekler icin ilk yardim egitimi aliyoruz onumuzdeki ay. Herkese tavsiye
ederim!
Paylastigim baglantida nefes borusuna bir sey kacan, bogulan bebege
yapilacak ilk mudahalenin goruntusu var. Mutlaka izleyin; ama kesinlikle bir
kurs bulup ona da gidin. Ya da doktorunuzdan size ogretmesini rica edin. Ogurme
ve bogulma arasindaki en belirgin fark, ogurmede bebegin sesler cikariyor
olmasi. Bogulmada da eller kollar hareket halinde, cirpinir gibi oluyor ancak
sesleri cikmiyor. Kimsenin boyle bir tecrube yasamamasi dilegiyle…
Juliet’in fasulye hikayesi biraz kisa. Gecen gun IKEA’ya gittik. Koftelerin
yaninda haslanmis fasulye ve havuclar vardi. Sevgilim bir tane verebilir miyim,
dedi. Juliet pusetindeydi. Bizi izliyordu. Karni toktu. Ver, dedim. Yemek yiyen babasini izleyerek fasulyesini kemiriyor. Devamini videoda
izleyebilirsiniz. Benim BLW'yi secmemdeki en onemli sebep, bebek onderliginde ilerliyor olusu. bazi insanlar BLW ve kasikla beslemeyi bir arada goturuyor. Buna karsi cikan BLW ciler var, yapabilirsiniz diyenler de. Ben karsi cikanlardanim, cunku bebegin aklini karistirabilirsiniz. BLW ''Sen kendi yemegini yiyebilirsin. bak yemek boyle yenir,'' diye gosterirken, geleneksel besleme kasikla bebegi besliyor. ''Sen daha kucuksun, seni ben besleyecegim. Ben istedigimde yemegini yiyeceksin.'' diyor. Biz Juliet'in kendi basina yemek yemeyi ogrenmesini istedik. Karninin ac olmasina dair bir kaygim yok. Dedigim gibi 1 yasa kadar ana ogun formul mama. 8. aydan itibaren de catalla ve kasikla tanisma... Bu yolda ilerleyen herkese sabir diliyorum. Bir de. kopek alin! :)
Bebekler 6. Aylarina yaklasirken, 3. Aydan itibaren dis dunyaya
karsi daha merakli olurlar. Sizleri taklit ederler. Konusamadiklari icin
isteklerini belirtme sekilleri aglamaktir. Bazi bebekler aglamaz, soylenmeye
baslar. Cok sinirlendiklerinde ya da israrci olduklarinda aglarlar. Herkes kendi
bebegini cok iyi tanir. Onlar da her insan gibi anlasilmak istiyorlar. Bu konuda
bebeginize yardimci olabilirsiniz. Gordugunuz tabloda, bebeginize
ogretebileceginiz kelimeler var.
Juliet biberon istediginde hem soylenmeye hem de elini acip kapatmaya
basliyor. Cunku ona biberon verdigimiz her an ‘’Bunu istiyor musun?’’ dedik ve
bir elimizde biberon, diger elimizi tabloda gorebileceginiz sekilde acip
kapadik. O da soylenmeye baslayarak ellerini kaldirdi saga sola vurdu. Son zamanlarda
da bir elini acip kapatmaya basladi. Iletisim kurdugumuzu gormek bizi ve onu
cok mutlu ediyor.
Rutin ve istikrar. Bebekler kadar herkes icin cok sihirli iki kelime. Bebeginize
bir kelime ogretmeyi deneyin. Yilmadan. Istikrar ve rutinle. Karsilik alinca
hissettiginiz mutluluk paha bicilemez!
Not:
Yukarida paylastigim bilgiler ek gidaya baslangic bilgileri. Juliet yeni
basladigi icin, paylasimlarimi onun gelisimiyle paralel tutmaya calisacagim.
Yorumlar
Yorum Gönder