Haziran - Kitap Onerileri

Merhabalar,

Bu sarkiyi dinleyerek yaziyorum bu ayki yaziyi.

Haziran cok cok zor bir aydi. Temmuz'a girdik bile; ama ben hala Haziran enkazindan dogrulamadim. Insanlari dusunuyorum. Ozgurlukleri ellerinden alinan insanlari. Kusa bakip ucusa, suya bakip da akisa inaniyorum. Ama canim aciyor. Bir canim var, o da acimakla yetiniyor. Yine kitaplara sigindim. Sizlere onerecegim birbirinden guzel kitaplar okudum.

Leyla Erbil - Tuhaf Bir Erkek

Tuhaf bir adami, tuhaf bir sekilde, tuhaf hikayelerle anlatan Leyla Erbil, bana kalirsa yine essiz bir esere imza atmis.

''basimizdaki

yeni gorgo korkunc

sezince sevilmedigini 

intikam aliyor

cok kindar

sezince dedim ama

kendi sezdigi bi sey yok

''unsur''lari var

''unsur''lari ile

karikocalarin

yatagini bile

dinliyor

ustelik

allah'in icine gizlenerek

konusuyor

o yuzden

bu yeni gorgo zamaninda

kimse kimseyle

doya doya sevisemiyor

konusamiyor orusemiyor''

''durumumuz bu

yukselmekte

ve alcalmakta olan

o basibos sandaliz

alcaldiginda batiyoruz

bogulmadan

yukseldiginde

cokus basliyor''

''mutluluk odur ki biz bize yeteriz''

Julia Kristeva - Philippe Sollers - Guzel Sanatlarin Bir Dali Olarak Evlilik

Anne, arkadas, kardes, sevgili, es, kiminle yasiyorsaniz yasayin; birileriyle evinizi paylasiyorsaniz bu kitabi mutlaka okuyun. Insanlarin birbirlerinin ozel alanlarina saygi duymasi gerektigini, evliligin, birlikteliklerin biten degil akisa karsi surdurulen bir surec oldugunu cok cok guzel anlatmis bu entelektuel cift. Sohbetlerine doyum olmadi. Keske kitap daha uzun olsaydi. 

''Iste askin mumkun bir tarifi: Insan birbirini ancak cocuk olarak tanirsa sever.''

''Madem sevildigime, babamin beni sevdigine, mesela, annemin beni sevdigine inaniyorum - o zaman kiskanclik beni zehirleyemez, buna gucu yoktur. Filanca beni sevmiyor, bir baskasini tercih ediyor, rakipler, rakibeler, rekabetler, yolumu tikar mi? Hic onemi yok!''

''Kadin deyince, kiz kardesim, annem. Kadinlarla iliskilerimdeki prototipler bana bu alanda da farkliliklara saygi duymayi, zayifliklarimi kabul etmeyi ama ayni zamanda da dayanismayi, ozveriye, kendini adamaya diyecegim, inanmayi da ogretti.''

''Ask, otekini bir oteki olarak tam anlamiyla kabul etmek demektir. (...) Kalpte damarlar birbirinden ayrilir ve yeniden bulusur ve her sey hayattir, tek, sonsuz, atesli bir hayat.''

Sollers, Fransiz bir yazar, Kristeva da Bulgaristan'dan Fransa'ya ogrenci olarak goc etmis ve Sollers ile tanismis. Dilbilimci ve ayni zamanda da psikanalist. Kendisine hayran olmamak elde degil. Bu soylesi kitabinda, ara ara ''dil''in, benlige etkilerine deginmeden, insan psikolojisinin nasil etkilendiginden bahsetmeden de edemiyor. 

Stefan Zweig - Sabirsiz Yurek

Ah Zweig, ah! Nasil guzel anlatiyorsun insanin tum zaafiyetini. Insanin en buyuk zaafinin yine kendi vicdani oldugunu. Zweig'in en sevdigim ve etkilendigim kitabi ''Bilinmeyen Bir Kadinin Mektubu'' (gecen gun twitter'da baska kitap adi vermistim. Karistirmisim kitaplari, simdi fark ettim.). Ancak Sabirsiz Yurek de bende ayni kalp agrisini birakti.

Kimsenin gorundugu gibi olmadigini, aski, umudu, ''elalem ne der''i, sirf ne derler diye dusunmekten insanin kendi ic sesini duyamayisini; acima duygusunun insanin kendi bedenini kendisine zindan etmesine sebep olabilecegini... korku, endise, ofke gibi duygularin kontrolunun zor oldugunu; bireyin bu gibi durumlarda manipulasyona cok acik oldugunu... Zweig, ruhsal devinimi o kadar guzel oruyor ki...

''Istemeden sevilmis olmanin acisini duyuyordum''

Genc bir askerin, sehrin soylu ailesiyle tanismasi; eglenceden, satafatli dunyadan etkilenmesi ve sonunda kendini ailenin engelli kiziyla bir gonul iliskisi icinde bulmasini anlatan; tirnaklarimi kemire kemire okudugum, elimden dusuremedigim guzel bir roman...

Leopoldina Pallotta Della Torre - Marguerite Duras Askiya Alinmis Tutku (Soylesi)

Duras'yi nasil bilirsiniz? Ben melankolik, acisini kagida dokmeden rahatlayamayan; bilincakisi teknigini harikulade kullanan; kendi kendini yetistirmis bir kadin olarak goruyordum onu. Ilk defa bu soylesiyle kendisini yakindan tanima firsati buldum. Kibirli biri olarak hic dusunmezdim. Acisi kibrinde, kibri acisinda kavruluyormus demek ki...

Cocukluktan, asklarina, romanlarindan; sinemaya kadar her alanda konusmus Duras. Tanimak isterseniz mutlaka okumalisiniz.

''Unutmak, bosluk, gercek hafiza: Bize anilarin, perisan edecek acilarin altinda ezilmekten kurtulma olanagi veren. Ne mutlu ki unutuyoruz.''

''Bilirsiniz insan bir seyler hakkinda yalan soyleyebilir ama bu sey hakkinda, acinin ozu hakkinda soyleyemez.''

''Kadinlar disariya, hayata karsi gercek anlamda tamamen acilabilme gucune, tutkunun iclerinden tasan gucune sahipler.''

Oe - Kurbani Beslemek

Uc uzun oykuden olusan bu kitap benim icin her ne kadar heyecanla baslamis olsa da husranla bitti. Aslinda bitemedi de. 

Kurbani Beslemek oykusu, cok naif, cok guzel bir oyku. Savas sirasinda koye siyahi bir asker getirilir. Tutsak edilen bu asker, oyku kahramani cocugun evindedir. Validen haber alinana kadar da bu siyahi asker, evin alt katinda, ''zindan''da tutulur. O zamana kadar siyahi birini gormemis olan koyun cocuklari da, bu yeni insanla tanismak icin can atarlar. Hic konusmayan, yalnizca hayvani sesler cikaran bu adamla koyun cocuklari arasinda sessiz bir bag olusur. Bu bag, oykunun kahramani olan cocukta buyuk bir aydinlanmaya sebep olacak ve cocuk birdenbire artik cocuk olmayacaktir.

Delilikten Kurtar Bizi oykusu ise sisman bir adam ve zihinsel engelli sisman cocugunun hikayesi. Sisman adam, pek konusmayan cocuguyla telepatik olarak iliski kurduguna inaniyor. Onun acisini, kendi bedeninde hissedebildigini dusunuyor. Bu adamin bir baska takintisi da delirerek oldugunu dusundugu babasinin biyografisini yazmak. Ancak gun geliyor ve sisman adam bu cocuguna ve babasinin olumune olan takintisindan vazgecmek zorunda kaliyor ve ozgurlesiyor.

Misima, Oe icin ''Yasayan en buyuk Japon yazarlardan biri,'' demis. Onun sozune guvenip bu kitabi aldim. Cok da heyecanliydim. Ancak ne yazik ki dili bana cok ama cok zor geldi. Son oyku beni ne yazik ki icine alamadigi icin onu okumadan kitabi rafa kaldirdim. Kurbani Beslemek oykusunu sanki baska biri yazmis gibi. O bambaska bir oyku... Her anlamda.

Albert Camus - Sanatci ve Cagi

Sanat nedir? Sanat kimin icindir? Toplumda sanatcinin rolu ne olmalidir? gibi sorulari cok guzel yanitlamis Camus. Kitabin acilisini Sartre, Camus'den bahsederek yapiyor:

''Dargindik; darginlik - hic gorusmeyecek bile olsak, bir sey degil; olsa olsa icinde bulundugumuz dar, kucuk dunyada, birbirimizi gozden kacirmadan ve birlikte yasamak bir cesit. Bu, onu dusunmeme engel degildi.'' Sartre.

''Insanlik duzeni, bir duzensizliktir henuz; haksizdir, gecicidir, olunur orada, acliktan oldurulunur; ne var ki, insanlarca kurulmustur, onlarca ayakta tutulmakta ve savasi yapilmaktadir.'' Sartre.

''Gercek sanatcilar, hicbir seyi kucumsemez; yargilayacak yerde, kendilerini, anlamaya zorlarlar.''

''Suphesiz ki her kusak, dunyayi yeni bastan duzene sokmak gorevinin kendisine verildigini sanir.'' 

Siir Kitabi Tavsiyesi: Didem Madak - Ah'lar Agaci

Yeni okumaya basladigim bir baska romanin girisinde Didem Madak'tan alinti vardi. Kendisi yine aklima dustu. Ben insandan kacip dogaya, dogadan kacip yine insana sarilirim. Guzeli de kotuyu de getiren insan. Guzeli sectim bugun. 

Didem Madak, keske daha cok yasasaydi, dediklerimden. Bu ayin 24'u olum yildonumu. Kendisini sevgiyle aniyorum.

''Bir zamanlar kendimi

Bulunmaz Hint kumasi sanmistim.

Kac metredir benim yoklugum?''

''Istedim, hep istedim,

Sen iste derdim, iste yeter ki

Vereyim.

Her istedigimi verdim.

Arttim, fazlalastim,

Eksikli yasamaktan.

(...)

Vasiyetimdir:

Dalginliginiza gelmek istiyorum

Ve kaybolmak o dalginlikta.''

''Yalniz birakma beni bu paragrafin basinda

Bu boslugu bir masal doldurmaz''

''Ask, diyorsunuz,

limani olanin aski olmaz ki bayim!''

Yazima son verirken de bu sarki caliyordu. Insandan kacip yine insanin guzelliklerine siginacaginiz muzik, kitap, siir, kahkaha dolu bir ay olsun.

Sevgiyle,